In vogelvlucht

Het verhaal van 125 jaar Openbaar Belang zien en horen?

 

125 jaar Openbaar Belang in vogelvlucht

"Er heeft zich ter dezer stede een Commissie gevormd om te trachten verbetering te brengen in de Volkshuisvesting inzover voor de categorie van mensen die 6 - 8 gulden per week verdienen". "Daarvoor is kapitaal voor lage rente bv. 2 ½ à 3% nodig en een samenkomst van enige welgezinde gefortuneerde ingezetenen met de Commissie gefalle hoop dat dit lukken zou". 

Een groep betrokken burgers richtte daarom op 17 oktober 1900 de Vereniging tot verbetering van de Woningtoestand op met de naam “Openbaar Belang”. 
Op dat moment was Openbaar Belang de 8e corporatie van Nederland. Ondertussen, o.a. door fusies, is Openbaar Belang de 3e oudste corporatie van Nederland en de oudste corporatie van Zwolle! Vanaf de oprichting zet Openbaar Belang zich dus al in voor goede woningen voor mensen die dat écht nodig hebben. Een missie die vandaag de dag nog steeds even relevant is. Daar zijn we trots op.

Met aandelen van 100 gulden werd kapitaal verzameld om betaalbare woningen te bouwen. Het kostte even wat tijd, maar in 1909 werden de eerste woningen van Openbaar Belang op de Vlasakkers opgeleverd. Het complex op de Vlasakkers bestond uit 95 woonhuizen in 2 types en een winkelhuis; voor de woningen was de huur per week fl. 1,75 (gulden) of fl. 2,25 en het winkelhuis fl. 5,--. De huur werd per week contant betaald aan de bode in ruil voor een huurbon. Ook in die tijd was er al een sociaal beleid. Mocht bijvoorbeeld door werkloosheid of overlijden de huur tijdelijk niet betaald kunnen worden? Dan sprong de Weldadigheidsvereniging bij of werd de huur kwijtgescholden.

In 1921 werden huurbonnen vervangen door huurboekjes. Ook sloot Openbaar Belang zich aan bij de Federatie van Verenigingen voor Volkswoningen.

Op 5 september 1928 bezoekt Koningin Wilhelmina het Binnengasthuis aan de Vechtstraat en begroet enkele bewoners. Met hoge hoed is prins Hendrik, daarachter prinses Juliana.

In de jaren daarna bleef de vereniging groeien.

De woningbouw ging in hoog tempo door. In 1932 werden nieuwe woningen aan de Sumatrastraat en in de Pierik opgeleverd. Huizen werden moderner, met elektriciteit en gas als nieuwe voorzieningen. In 1935 werd besloten om de oudere woningen te verbeteren, door extra slaapkamers en een binnentoilet toe te voegen.

 

De Tweede Wereldoorlog bracht zware tijden. Op 28 april 1943 veroorzaakte de explosie van een kruitschip in Zwolle enorme schade aan ramen en deuren. De wederopbouw verliep moeizaam, mede door schaarste aan materialen. Na de bevrijding heerste er een enorme woningnood, maar het bouwen van nieuwe huizen was lastig door strenge financiële regels van de overheid. Toch lukte het om rond 1948 nieuwe woningen aan de Korenbloemstraat te realiseren.

De jaren ‘50 brachten een grote verandering. Er werd besloten om niet langer alleen voor minder draagkrachtigen te bouwen, maar voor alle lagen van de bevolking. Dit betekende een nieuw tijdperk voor Openbaar Belang. Ook in de jaren ’50 werd de eerste bewoner-bestuurslid gekozen. Hierdoor kregen bewoners meer inspraak.

De woningbouw bleef in hoog tempo doorgaan. Eind jaren ’50 kwamen de woningen aan de Hanekamp, gevolgd door flatgebouwen op de Weezenlanden en aan de Assendorperdijk.

   

Openbaar Belang groeit en verandert, maar blijft trouw aan zijn doel: kwalitatieve en betaalbare huisvesting in Zwolle.

In 1969 bouwt Openbaar Belang 3 grote flatgebouwen met 297 woningen in Holtenbroek: Lassusflat, de Rembrandt en de Wanningstate.

In de jaren daarna verschoof de focus: minder flats, meer eengezinswoningen, zoals in de AA-landen.

Zwolle groeit door. Dat is goed te merken aan de komst van de nieuwe wijk Zwolle-Zuid in de jaren ’80. Ook opvallend is de toenemende aandacht voor jongerenhuisvesting. Een voorbeeld daarvan zijn de wooneenheden aan de Meeuwenlaan in de Kamperpoort. Ook aan de Th. à Kempisstraat (vroeger het eindpunt van de tramlijn) kwamen 4 bejaardenwoningen en 59 wooneenheden. En op de Hoogstraat en Holtenbroekerweg werden ook woningen voor studenten gebouwd.

Dat Zwolle een stad is die blijft groeien is te merken aan de komst in 2000 van weer een nieuwe wijk: Stadshagen. Ook daar heeft Openbaar Belang veel woningen. Dat komt ook door de overname van ruim 600 woningen en ontwikkelrechten van De Key in 2005.

Sinds 1994 is ons kantoor gehuisvest aan de Binnengasthuisstraat. Hiervoor hadden wij ons kantoor aan de Schuurmanstraat. In 2008 kocht Openbaar Belang alle woningen én het kantoorpand van de Stichting de Gasthuizen. In de archieven zijn de huisregels te vinden. Sommigen misstaan nu ook zeker niet, anderen kun je met enige verwondering en humor lezen:

• De inwoners zijn verplicht zich ordentelijk en overeenkomstig de bevelen van het Bestuur of de opzichters te gedragen
• De woningen moeten zuiver worden gehouden en zindelijk bewoond. En in het voor- en najaar op een daartoe te bepalen tijd goed worden schoon gemaakt.
• Vloerkleden en matten mogen alleen op de daarvoor bestemde plaats worden geklopt.
• De bewoners van het gasthuis mogen geen andere personen des nachts bij zich opnemen.

Huize Molenzicht heeft de naam te danken aan het uitzicht op drie molens aan de Nieuwe Vecht (De Fortuin, De Passiebloem en de Rode Molen).

Ondertussen ligt de focus bij Openbaar Belang op het goed leefbaar houden van buurten en wijken door de inzet van de magische mix. Zorg dat je in een portiek, complex, straat een goede mix hebt van mensen die iets extra’s nodig hebben en mensen die wat extra’s te bieden hebben.

In 2020, terwijl het covid-virus over de hele wereld gaat, is Openbaar Belang druk met de voorbereidende plannen voor de sloop en nieuwbouw van Weezenlanden-Noord. Een prestigieus plan waarbij 180 woningen worden gesloopt en in 1e instantie 230 sociale huurwoningen worden teruggebouwd. Maar de plannen veranderen en er komen bijna 600 nieuwe (dure en sociale) huur- en koopwoningen.

De magische mix blijft een manier waarop woningen worden toegewezen. Maar de focus ligt nu op starters. De slogan ‘Het begint met wonen’ zegt genoeg: eerst een dak boven je hoofd en daarna kun je je leven verder oppakken.

Een project met 42 flexwoningen op de Campus van Hogeschool Windesheim is een mooi voorbeeld van starters: jongere statushouders, internationale en reguliere studenten.

De stad blijft groeien en dus ook de vraag naar nieuwe woningen. Daarom worden de plannen voor de renovatie van de Hanekamp uitgebreid met het toevoegen van 32 appartementen op de bovenste verdieping. Andere plannen voor de nabije en iets verdere toekomst is woningbouw bijvoorbeeld op het terrein van het Hanzebad, bij het winkelcentrum Stadshagen, op de Oosterenk, aan de Zwartewaterallee en aan de Veerallee.

Tot de jaren ’90 lag de focus op stenen. We waren bezig met bouwen, beheren en verhuren van sociale huurwoningen. De Brutering in 1995 zorgde ervoor dat corporaties financieel zelfstandiger werden. Hierdoor kregen we meer vrijheid om eigen beleid te maken, maar ook betekende het meer maatschappelijke verantwoordelijkheid. En daardoor was er meer aandacht voor sociale veiligheid, verloedering en samenhang in buurten. Dat resulteerde in investeringen in bijvoorbeeld wijkbeheer, buurtprojecten en sociale cohesie. Incidenten zoals het Vestia-schandaal hebben er vervolgens voor gezorgd dat er in 2015 een nieuwe Woningwet kwam waarin de rol van de corporaties duidelijker werd afgebakend.

• Leefbaarheid mag, maar alleen als het een directe relatie heeft met het wonen
• Geen brede welzijnstaken, maar bijvoorbeeld wel aanpak van verloedering, wijkbeheer en kleinschalige buurtinitiatieven

Al jaren werken we bij Openbaar Belang met woonconsulenten en buurtbeheerders, Zij hebben oog voor leefbaarheid zodat ‘goed wonen’ kan verschuiven naar ‘goed samenleven’.

Onze kernwaarden Verschillig, Flexibel en Persoonlijk vormen de basis van wie we zijn en wat we doen. Met persoonlijke aandacht het verschil maken voor onze huurders en woningzoekende. Dat is waar openbaar Belang nog steeds voor staat, met de overtuiging om de volkshuisvesting in Zwolle te verbeteren.